Than Ken
Trong bài viết này, mình sẽ giúp các bạn khám phá hợp đồng thông minh là gì, các lợi ích cũng như công dụng của nó trong thế giới Blockchain.
Như bạn đã biết, hợp đồng là bản phác thảo các điều khoản thỏa thuận giữa hai bên. Hợp đồng thông minh cũng làm như vậy nhưng có thể thực thi các điều khoản đó bằng mã mật mã được tích hợp trong nền tảng của nó.
Vào những năm 1990, học giả pháp lý và nhà mật mã học Nick Szabo đã đặt ra khái niệm về hợp đồng thông minh với ví dụ máy bán hàng tự động đơn giản – bạn nhập dữ liệu và máy bán hàng kỹ thuật số tạo ra một mặt hàng.
Với một máy bán hàng tự động truyền thống, bạn bỏ tiền vào, và bạn sẽ nhận được một món ăn nhẹ hoặc nước ngọt. Với hợp đồng thông minh, khái niệm cơ bản là giống nhau, nhưng khả năng là vô tận. Chúng là các thỏa thuận có thể lập trình có thể lấy giá trị hoặc dữ liệu đầu vào và tạo ra kết quả tuân theo các điều khoản của hợp đồng mà cả hai bên đã thỏa thuận.
Thay vì tìm đến luật sư để hòa giải việc tranh chấp mua và thanh toán tài sản hoặc dịch vụ, mọi người có thể đưa ra các điều khoản thỏa thuận của họ trong hợp đồng thông minh mà không cần dựa vào người trung gian.
Hợp đồng thông minh là gì?
Hợp đồng thông minh là mã tự thực thi thực hiện một tập hợp các hướng dẫn, sau đó được xác minh trên blockchain. Chúng là yếu tố công nghệ cốt lõi của nhiều ứng dụng phi tập trung (dApps).
Hợp đồng thông minh là một trong những thành phần quan trọng của nhiều hệ sinh thái dựa trên blockchain và là yếu tố đặc biệt quan trọng của nhiều blockchain tập trung vào ứng dụng như Ethereum. Một đặc điểm chính của hợp đồng thông minh là chúng đáng tin cậy, tự chủ, phi tập trung và minh bạch – và thường không thể thay đổi và không thể sửa đổi sau khi được triển khai.
Các lợi thế của hợp đồng thông minh bao gồm giảm – hoặc thậm chí loại bỏ – nhu cầu về người trung gian và thực thi hợp đồng trong một thỏa thuận hoặc giao dịch. Đó là bởi vì với một hợp đồng thông minh, mã nguồn của nó xác định các cơ chế của giao dịch và là trọng tài cuối cùng của các điều khoản. Vì lý do này, các hợp đồng thông minh đã trở thành nền tảng của toàn bộ hệ sinh thái các ứng dụng phi tập trung (dApps) và đại diện cho một tiêu điểm chính của sự phát triển blockchain nói chung.
Một hợp đồng thông minh đơn lẻ chỉ có thể được sử dụng cho một loại giao dịch: Nếu điều gì đó xảy ra, thì điều gì đó khác sẽ xảy ra. Tuy nhiên, hầu hết các dApp hoạt động bằng cách kết hợp các hợp đồng thông minh lại với nhau để tạo ra một bộ chức năng tổng hợp, phức tạp. Có hàng nghìn dApp trên các mạng blockchain khác nhau, bao gồm tài chính, game, sàn giao dịch và truyền thông – và tất cả chúng đều có thể sử dụng các hợp đồng thông minh theo những cách khác nhau và cho các mục đích khác nhau. Ví dụ về các ứng dụng hợp đồng thông minh bao gồm các mục đích tài chính như giao dịch, đầu tư, cho vay và đi vay. Chúng có thể được sử dụng cho các ứng dụng trong trò chơi, chăm sóc sức khỏe và bất động sản; và chúng thậm chí có thể được sử dụng để định cấu hình toàn bộ cấu trúc công ty.
Các lợi ích của hợp đồng thông minh là gì?
Theo truyền thống, các giao dịch lớn như nhà cửa, ô tô sẽ liên quan đến một số chủ ngân hàng, luật sư và đại lý bất động sản, nhưng điều này sẽ không kéo dài lâu nữa. Ethereum là một nền tảng smart contract, trong đó có hàng trăm dự án đang được phát triển để loại bỏ các chi phí không cần thiết từ các giao dịch này. Cho đến nay, chúng tôi đã xác định được những lợi ích sau.
Tin cậy: tài liệu của bạn được mã hóa trong sổ cái mà chúng không thể bị hỏng hoặc mất;
Tự chủ: không cần phụ thuộc vào các trung gian truyền thống;
Độ chính xác: sai số của con người được giảm thiểu đến mức không đáng kể, giúp bạn tiết kiệm thời gian và tiền bạc;
Sao lưu: hồ sơ của bạn được sao lưu trong mọi nút của mạng;
Tốc độ: các hợp đồng thông minh chạy trên mã, vì vậy bạn không phải mất hàng giờ để thực hiện vô số công việc giấy tờ và mọi thứ chạy trơn tru, hiệu quả và nhanh chóng.
Công dụng của hợp đồng thông minh là gì?
Một phần đáng kể các ứng dụng thú vị của công nghệ blockchain phụ thuộc vào các hợp đồng thông minh. Họ có thể thay thế các trung gian và quy trình kinh doanh rườm rà trong nhiều ngành công nghiệp, điều này cuối cùng sẽ giúp tiết kiệm rất nhiều tiền bạc và thời gian cho con người.
Thoát khỏi sự quản lý
Các doanh nghiệp thường bị cản trở bởi các quy trình chậm, nơi cần phải có sự chấp thuận của một số phòng ban trước khi các dự án có thể tiến hành. Những sự chậm trễ này dẫn đến chi phí thực có ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận của công ty. Họ có thể sử dụng độ chính xác, tốc độ và bảo mật của công nghệ blockchain để hợp lý hóa các quy trình của họ và loại bỏ sự kém hiệu quả trong tổ chức của họ.
Chăm sóc sức khỏe
Các công ty trong lĩnh vực này dựa vào cơ sở dữ liệu về thông tin bệnh nhân quá hạn chế để cho phép chia sẻ những hiểu biết sâu sắc có khả năng cứu sống trên toàn cầu.
Nếu hồ sơ sức khỏe được lưu trữ trong một blockchain, trong đó khóa riêng tư của một cá nhân bảo vệ sự ẩn danh của họ, thông tin đó sẽ có sẵn cho các bệnh viện và cơ quan nghiên cứu ở khắp mọi nơi. Với sự chấp nhận đầy đủ, cùng một cá nhân đó có thể đi vào bất kỳ bệnh viện nào trên thế giới để điều trị và khi họ xuất trình khóa riêng, bệnh viện sẽ có quyền truy cập thông tin của họ trong tích tắc.
Tóm lại
Các ngành như ngân hàng, bất động sản hoặc ô tô có thể đạt được lợi nhuận từ công nghệ smart contract này. Mọi tình huống mà hợp đồng giấy thông thường có thể được thực hiện hiệu quả hơn bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh. Như được chia sẻ, sổ cái phân tán thông tin về các hợp đồng có thể được triển khai, các nền tảng này có thể cách mạng hóa cách các tổ chức hoạt động. Các hợp đồng thông minh thậm chí còn mới hơn công nghệ blockchain, vì vậy các ứng dụng trong lĩnh vực này vẫn đang bắt kịp xu hướng.
